FREDERIK SIETSES (1884-1935)
Frederik (Freek) Sietses (afb. 4), ook Freek Jbz. Sietses, werd geboren op 5 Juli 1884 te Enkhuizen en overleed aldaar op 20 Aug. 1935, ongehuwd. Hij was het eerste kind van Jacob Sietses (*28 Aug. 1860 Enkhuizen, †25 Dec. 1923 Enkhuizen) en Aafje Thepen (*21 Dec. 1859 Enkhuizen, †7 Oct. 1947 Enkhuizen), die op 29 Aug. 1883 getrouwd waren. Jacob was koopman, hij deed in paraplu's en stoffen, eerst met de handkar, later op een vaste plek in de Westerstraat te Enkhuizen ("had ik veel eerder moeten doen", zei hij later). Daar verkocht hij ook tapijten en had er een meubelstoffeerderij annex reparatiewerkplaats bij. Van lieverlee gingen de zonen, ook Freek, in het bedrijf werken, het werd Jacob Sietses en Zonen. Kint was huisvriend bij de fam. Sietses. Hij moet de werkplaats niet alleen van buiten gezien hebben, want van rond 1930 is bekend dat hij voor kennissen een boekenkast en zitmeubels maakte.
1. F. Sietses. Enkhuizen, muur van het oude bastion Denenburg,
daarachter de haven met het Vuurtje. Olie op paneeltje. Rond 1905. Foto Marijke Dekker.
Freek betrok eigen kamers, vermoedelijk bij W. Mulstege, banketbakker (Wijk IV, Westerstraat 33), werd firmant van het bedrijf, maar hield dat niet vol. Hij is als een wat teruggetrokken man met artistieke gaven beschreven: hij was kunstschilder, speelde verdienstelijk piano, viool en cello, en kon goed vertellen. Wat betreft tekenen en schilderen, Freek had "lessen gehad van paar heren uit Den Haag" die hem "een opleiding aldaar aangeboden hadden". Je denkt dan uiteraard aan Tholen en Bakels.
Uit andere familiebron komt het verhaal dat Sietses kans maakte op een studiebeurs voor de Prix de Rome, maar dat hij van zijn vader in de zaak moest blijven werken. Beide berichten vullen elkaar aan. Sietses werd door 'officiële' kunstenaars 'van buiten' als een getalenteerd schilder gezien. Ook ging het volgende verhaal. Een Enkhuizer was overleden en er was geen foto die de herinnering aan hem levend kon houden. Sietses heeft toen uit zijn herinnering een portret van de man geschilderd. Het leek zo sprekend dat de weduwe bijna flauwviel toen ze het te zien kreeg. Ik heb 't verhaal wel driemaal gehoord, maar wie die man geweest is ....
Een bewaard gebleven houtskooltekening
is gemaakt naar een bekend schilderij van Cornelis Springer uit 1868, De Zuiderhavendijk in Enkhuizen in de 17e eeuw. De signatuur luidt F. Sietses Jz oftewel F. Sietses Jacobszoon.
Het kopiëren van werk van een erkend meester bevestigt dat Sietses serieus met zijn ontwikkeling bezig is geweest.
2. F. Sietses. Olieverf Boerin en boerderij bij ondergaande zon.
(Met dank aan de heer Dick Sietses te Enkhuizen). Foto Marijke Dekker.
Sietses groeide op in een muzikale familie. Cor Kint kwam er veel over de vloer. Hij kon het goed vinden met Freek (karakterverwantschap). In de huiselijke kring werd met plezier en overgave gemusiceerd, waarbij Kint dikwijls meespeelde, en vermoedelijk ook Lussenburg (tot 1908), Dirk Meerkotter (tot 1911), Van Doornik en leden van de muzikale families Le Coultre en Egmond; de een bracht een nieuw stuk muziek mee, Freeks zusje Bep (Elisabeth Gerdine) die in kleine ensembles zong nam een paar zangers of zangeressen mee en zo was er altijd wel wat te beleven. Crevecoeur heeft na ca. 1920 bij liefhebbers in Enkhuizen huisconcerten gegeven, meestal met een instrumentalist zoals de violiste Jo Gramberg of Cor Kint, mogelijk ook bij Sietses thuis. Kint had een oogje op Bep, en het moet behoorlijk 'aan' geweest zijn, getuige het feit dat Kint als 'vreemde' op de familiefoto uit ca. 1912 staat, al is het niet naast Bep.
Sietses en/of anderen hielden gedurende enige tijd contact met Meerkotter, die naar Zuidafrika geëmigreerd was. Dat kan afgeleid worden uit het feit dat diens zoon Dirk Meerkotter jr. werk van Sietses bezat, van zijn vader geërfd, naar hij me in een telefonisch interview meedeelde.
3. F. Sietses. Conté Meisjeskopje. Foto Marijke Dekker.
(Met dank aan de heer Jaap Labrie te Apeldoorn).
4. Frederik Sietses.
5. Bep (Elisabeth Gerdine) Sietses.
6. Foto van het gezin van Jacob Sietses en Aafje Thepen.
- (1) F. Sietses. Enkhuizen, muur van het oude bastion Denenburg, daarachter de haven met het Vuurtje. Olieverf op houten paneel. Rond 1905. De verf is heel dun opgebracht, misschien naar aanleiding van een opmerking van Tholen. Hetzelfde plekje is te zien op Sombergs foto onder Kint / Biografisch' en onder Schilders/Tamson bij nr 8, Tusschen twee havens, olieverf op oud paneel.
- (2) F. Sietses. Olieverf op houten paneel Boerin en boerderij bij ondergaande zon. Met dank aan de heer Dick Sietses te Enkhuizen.
- (3) F. Sietses. Conté Meisjeskopje. Met dank aan de heer Jaap Labrie te Apeldoorn (die een zoon van bovengenoemde Bep Sietses is, een oomzegger van Freek dus). Met hoeveel concentratie en geduld moet Sietses dit mooie kinderportret getekend hebben.
- (4) Frederik Sietses. Foto rond 1930?
- (5) Bep (Elisabeth Gerdine) Sietses is geboren te Enkhuizen op 24 mei 1888, en gehuwd te Enkhuizen op 8 mei 1918 met Hendrik Adriaan Labrie, overleden te Amersfoort op 13 maart 1971. Hun zoon Jaap is behalve dominee tevens toegewijd vioolbouwer en violist.
- (6) Foto van het gezin van Jacob Sietses en Aafje Thepen ca. 1910. Op deze foto zijn te zien, van links naar rechts : Rigtje, Gerritje, Dirk, Bep, Willem, een onbekende dame, Freek, de huisvriend Cor Kint met zijn onafscheidelijke sigaartje, en een broer van Aafje Thepen. Achteraan staat Albert. Zittend links moeder Aafje, rechts vader Jacob.
De achtergrond wordt gevormd door een schilderij van een berglandschap, gemaakt door Frederik. De foto is gemaakt vanuit de tuinkamer in het pand Westerstraat 13, later kunsthandel 'De Sprong'.
De tekening naar Springer, De Zuiderhavendijk in Enkhuizen in de 17e eeuw.
Een goede foto van Sietses' copie is niet beschikbaar.